Lisanı oluşturan kelimeler iki gruba ayrılır: İçerik kelimeleri ve fonksiyon kelimeleri. Yani bir sözlüğü elinize aldığınızda burada ne tür kelimeler var diye sınıflandırmak isterseniz, kelime başlığının hemen altına , bir tarafta içerik diğer tarafta ise fonksiyon maddelerini yazmanız gerekir.
İçerik kelimeleri olarak masa, sandalye, kimya, uranyum, koşmak, güzel,zulûm gibi kelimeleri sayabiliriz. İçerik kelimelerini farketmenin bir başka yöntemi de şudur: Eğer kelime tek başına bir anlam ifade ediyorsa içerik kelimesidir. Sözlükteki isimlerin tamamı , sıfat, zarf ve fiillerin çoğu içerik kelimeleridir.Lisan içinde, bu kelimelerin sayısı zamanla artış veya azalış
gösterebilir. Artış ve azalışın işaret ettiği çok ciddi
meseler vardır. Bahsi geçen meseleler bu yazının konusu değildir.
Fonksiyon kelimelerinin ise içerik kelimelerinin aksine tek başlarına bir anlamı yoktur. Anlam kazanabilmeleri için cümledeki diğer kelimelere ihtiyaç duyarlar. Bu kelimeler cümlede diğer kelimelerin birbiriyle gramatik ilişkisini düzenler. Mesela, -yor,-ti, çünkü, orada gibi kelimeler ancak cümle içindeki diğer kelimelerle yanyana geldiğinde anlam kazanır. Bu tanımlardan diyebiliriz ki, lisandaki zamanlar, zamirler, bağlaçlar gibi gramer kurallarını öğrenirken, aslında fonksiyon kelimelerini öğreniriz. Bu kelimeler aynı zamanda, trafik kuralları gibidir. İçerik kelimelerini taşıta benzetirsek , taşınanların birbirine karşışmaması ve sağlıklı bir şekilde iletilmesi için bu kelimelere ihtiyacımız vardır. Aşağıdaki örnekleri incelemek kavramı anlamak açısından faydalıdır.
- Ali gel-i-yor (gelme eyleminin zamanı)
- Ahmet git-ti ( gitme eyleminin zamanı)
- Mağaranın sonuna hiç gitmedim çünkü orada ne olduğunu merak etmedim. (Çünkü: gitmeme ve merak arasındaki mantık ilişkisini kuran bağlaç. Orada:mağaranın sonu ifadesinin yerine kullanılan zamir)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder